امامت - مقدمه

بسم الله الرحمن الرحیم

هدف:

در این بخش از مطالب که با عنوان امامت منتشر می‌شود، مقصودمان این است که به طور منطقی و عقلانی و روایی به بحث امامت شیعه و امام شیعیان بپردازیم. این مطالب در طی شماره هایی منتشر خواهد شد و به قلم مسئول وبلاگ یعنی این حقیر می‌باشد. این بخش، در واقع بخش مقدمه است که کمی جنبه کلامی دارد. در بخش‌های بعدی مطالب جنبه تاریخی به خود می‌گیرد. البته در لابه لای این مطالب هم به پاسخ دادن برخی از شبهات و سوالات مطرح درباره امامان شیعیان و خود شیعه می‌پردازیم انشاءالله.

سوال: امام شیعیان کیست؟ اصلی ترین گوهر امامت چیست؟

جواب: برای پاسخ دادن به این سوال کلی و محوری نیازمند مراجعه به منابع بسیاری هستیم. مثلا فرض کنید کسی که می‌خواهد امام خویش را بشناسد باید برای فهمیدن پاسخ این سوال در ظاهر ساده، کلی کتاب مطالعه کند و بسیار تحقیق کند. البته اینکه یک انسان دیندار بخواهد برای دینش تحقیق کند بسیار هم خوب است. ولی گاهی اوقات ما به خاطر وقت اندکی که داریم، سراغ سریع ترین پاسخ ها و راحت ترین آنها می‌رویم. بنده در اینجا به این سوال کلی و محوری پاسخی خواندنی و جالب خواهم داد که شما را از خواندن کتاب های فراوان کمی راحت کند. البته بازهم توصیه به خواندن کتاب و تحقیق می‌کنم.  

برای پاسخ دادن به این سوال ابتدا باید ببینیم که آیا ما نیاز به امام داریم یا نه؟ مگر عقل بشر رشد نکرده؟ در جواب این سوال می‌گویم که چرا اتفاقا درست است. عقل بشر بسیار رشد کرده‌است ولی یک مسئله را فراموش کردیم و آن هم محدودیت عقل است. عقل انسان محدود است. مثلا ما نمی‌توانیم خداوند را تصور کنیم چون خداوند نامحدود است و ذهن ما فقط قادر است امور محدود را تصور کند و درباره آن نظر بدهد. در نتیجه ما با این عقل محدود نمی‌توانیم به سوالات سختی چون: چگونه باید زیست؟ یا چه چیزی در زندگی مهمتر است؟ و... پاسخ بدهیم. تاکنون پاسخ هایی که بشر به این نوع سوالات داده است، پاسخ‌های کاملی نبوده. در صورتیکه اسلام از طریق امامان شیعه به این سوالات پاسخ‌هایی داده که کامل‌ترین بوده. در اینجا ما نیاز به فردی داریم که از همه لحاظ بدون اشتباه و خطا باشد، تا ما هم او را الگوی خود قرار دهیم و هم آنکه در مسائل و مشکلات به او مراجعه کنیم. (عملا بخشی از سختی ها و مشکلات این دوره به خاطر نبودن و غایب بودن امام است. یعنی کسی نیست که به معنای واقعی پاک و معصوم باشد، تا بتوانیم به او اقتدا کنیم و مسائل زندگی را از او بپرسیم.) 

پس ما فهمیدیم که نیاز به امام داریم. عملا در بالا به یکی از پاسخ‌های سوال اصلی رسیدیم که امام کیست. اولین ویژگی این امام همان عصمت وی است. یعنی پاک بودن از هر پلیدی و ناپاکی. 

حال برای شناختن این فرد باید رجوع به چه کسی کنیم؟ 

چه کسی می‌تواند این شخص معصوم را شناسایی کند؟

کسی که می‌خواهد او را بشناسد و معرفی کند باید خودش مصون از خطا باشد. برای پاسخ به دو سوال فوق بحث را از جنبه‌ای دیگر نگاه می‌کنیم. 

 فرض ما این است که شما دوست عزیزی که این مطلب را مطالعه می‌کنید، مسلمان و معتقد به خدا هستید. آیا این درست است که خداوند عقل محدود را برای انسان خلق کند و نیاز انسان به امام را در وجودش بگذارد و پاسخی برای آن قرار ندهد؟ آیا این کار خلاف حکمت و عدل و لطف او نیست؟ مثل این می‌ماند که خدا نیاز به آب خوردن را در بدن انسان بیافریند ولی آب را خلق نکند. 

در قرآن کریم هم داریم که خداوند اَعلَم بِالشَّاکِرِین است. یعنی او عالم ترین کسی است که شاکرترین انسان‌ها را می‌شناسد. در واقع شاکرترین انسان کسی است که نسبت به همه نعمت هایی که خدا به او داده شکرگزاری می‌کند و با گناه کردن آن نعمت ها را ضایع نمی‌کند و کفر نمی‌گوید. این انسان شکرگزار همان معصوم است. خوب پس فهمیدیم که این امام را باید خدا تعیین کند. 

پس حالا می‌توانیم یک جواب کلی به آن سوال اصلی و کلی بحث بدهیم و آن این است که:

امام شیعه کسی است که معصوم است (در قسمت های بعد عصمت و گستردگی آن را بیشتر توضیح می‌دهیم) و از طرف خدا منصوب شده و ما در مسائل زندگی باید به او رجوع کنیم. گوهر وجودی او از پاکی و شکرگزاری تشکیل شده است و در نتیجه صاحب امر خداست. امر او لازم‌ الاتباع (یعنی باید تبعیت کرد) است. او بر همگان ولایت دارد. 

انشاءالله در بخش های بعدی به توضیح بیشتری از ولایت و ولایت‌پذیری می‌پردازیم. 

به امید آنکه شما عزیزان هم با خواندن این مطالب اندک برای پاسخ به سوالات خود اقدام کنید و در بحث شرکت کنید. می‌توانید شبهات و سوالات خود را در این وبلاگ در این رابطه مطرح فرمایید.

التماس دعا